Co to jest zgłoszenie PCN i kiedy jest wymagane?
Zgłoszenie PCN (Poison Centre Notification, lub inaczej zgłoszenie do ośrodków zatruć) to obowiązkowy element dokumentacji dla mieszanin chemicznych stwarzających zagrożenie. Choć obowiązek zgłaszania mieszanin do ośrodków zatruć istniał w wielu krajach UE od lat, jego forma została ujednolicona dopiero wraz z wprowadzeniem załącznika VIII do rozporządzenia CLP. Dziś zgłoszenia PCN są zharmonizowane na poziomie całej Unii Europejskiej i muszą być przygotowane zgodnie z jednolitym formatem.
Kiedyś notyfikacji dokonywało się osobno w każdym kraju członkowskim, gdzie wprowadzaliśmy produkt do obrotu, zgodnie z innymi wytycznymi, co powodowało, że cały proces był bardzo trudny i czasochłonny, a tym samym wiele firm nie było w stanie mu sprostać. Wraz z harmonizacją cały proces uległ uproszczeniu, ale równocześnie zwiększyły się oczekiwania rynku oraz inspekcji w kwestii jego wypełniania. Dziś to nieodłączny element towarzyszący mieszaninom chemicznym w obrocie i w każdym łańcuchu dostaw nasi odbiorcy będą pytali od kod UFI oraz potwierdzenie przedłożenia notyfikacji. Przyjrzyjmy się bliżej zgłoszeniom PCN i odpowiedzmy na kilka podstawowych pytań.
Czym jest zgłoszenie PCN?
Zgłoszenie PCN to przekazanie odpowiednich informacji o mieszaninie chemicznej do ośrodka ds. zatruć (Poison Centre) za pośrednictwem portalu ECHA (ECHA Submission Portal). Celem tego zgłoszenia jest umożliwienie służbom medycznym szybkiego dostępu do danych o składzie mieszanin stwarzających zagrożenie. Informacje te wykorzystywane są do udzielania pomocy w sytuacjach narażenia na działanie produktu. Okazuje się, że ośrodki zatruć na terenie Unii Europejskiej odpowiadają na aż 600,000 takich zgłoszeń rocznie, jest to więc bardzo istotny element w procesie zapewnienia bezpieczeństwa użytkowników produktów chemicznych.
Jest ono wymagane na podstawie artykułu 45 rozporządzenia CLP, a jego format jest określony w załączniku VIII do rozporządzenia.
Zgłoszenie musi zawierać m.in.:
- szczegółowy skład mieszaniny – dozwolone jest stosowanie ściśle określonych zakresów stężeń i pomijanie substancji, które nie mają wpływu na profil toksykologiczny produktu.
- klasyfikację zgodną z CLP, a także elementy oznakowania zgodne z etykietą.
- identyfikator UFI (kod UFI),
- informacje toksykologiczne,
- zastosowania produktu i kategorie użytkowników.
Kiedy zgłoszenie PCN jest wymagane?
Obowiązek dotyczy mieszanin zaklasyfikowanych jako stwarzające zagrożenie:
- dla zdrowia człowieka (np. działanie drażniące, toksyczne, uczulające),
- ze względu na właściwości fizykochemiczne (np. łatwopalność, działanie utleniające).
Zgłoszenia PCN należy dokonać przed wprowadzeniem mieszaniny do obrotu w danym państwie członkowskim UE. Obejmuje to zarówno producentów, jak i importerów mieszanin niebezpiecznych, również dystrybutorzy mogą mieć obowiązki wynikające z artykułu 45 rozporządzenia CLP – na przykład, jeśli wprowadzają produkt chemiczny do sprzedaży na rynkach, gdzie jego producent nie dokonał jeszcze zgłoszenia.
W niektórych krajach dokonanie zgłoszenia jest obowiązkowe także dla produktów, które nie spełniają wymagań artykułu 45 rozporządzenia CLP. Dzieje się tak, ponieważ do stosowania krajowych numerów alarmowych w niektórych krajach, ich operatorzy wymagają wcześniejszego przedłożenia danych w formacie zgodnym z załącznikiem VIII do rozporządzenia CLP (jest tak na przykład w Irlandii).
Od kiedy obowiązuje obowiązek zgłoszenia PCN?
Harmonizacja obowiązku nastąpiła w wyniku wejścia w życie załącznika VIII do rozporządzenia CLP, który obowiązuje:
- od 1 stycznia 2021 r. – dla mieszanin przeznaczonych dla konsumentów i do użytku profesjonalnego
- od 1 stycznia 2024 r. – dla mieszanin do użytku przemysłowego
Dla produktów, które były wcześniej zgłoszone za pomocą krajowych systemów obowiązywał także okres przejściowy do 1 stycznia 2025 r. Aktualnie wszystkie produkty znajdujące się w obrocie i spełniające wymagania artykułu 45 rozporządzenia CLP powinny być odpowiednio zgłoszone i posiadać przypisany kod UFI (kod UFI powinien być też na etykiecie). Więcej o kodzie UFI piszemy tutaj: LINK
Co obowiązek zgłoszenia PCN oznacza w praktyce?
Dla firm wprowadzających mieszaniny na rynek UE oznacza to konieczność:
✅ sprawdzenia, czy mieszanina podlega zgłoszeniu,
✅ wygenerowania kodu UFI,
✅ przygotowania zgłoszenia w formacie PCN,
✅ przesłania go do ECHA za pomocą ECHA submission portal
Brak zgłoszenia PCN może skutkować zatrzymaniem produktu na granicy, karami administracyjnymi lub nawet odpowiedzialnością cywilną, jeśli brak danych utrudni udzielenie pomocy medycznej.
Podsumowanie
Zgłoszenie PCN to kluczowy element zgodności z przepisami CLP dla wszystkich firm wprowadzających mieszaniny stwarzające zagrożenie na rynek UE. Harmonizacja procesu dzięki załącznikowi VIII uprościła procedury, ale też zwiększyła zakres obowiązków i oczekiwań ze strony łańcuchów dostaw. Jeśli Twoja firma produkuje lub importuje mieszaniny stwarzające zagrożenie – zgłoszenie PCN jest obowiązkowe.
Szukasz pomocy przy zgłoszeniu PCN?
Skontaktuj się z nami – przygotujemy zgłoszenie PCN zgodnie z wymaganiami CLP i prześlemy je do ECHA.
KONTAKT
MASZ PYTANIA?
Skontaktuj się z nami!