Karty charakterystyki to podstawowe dokumenty informujące o zagrożeniach i bezpiecznym stosowaniu substancji chemicznych. Jednym z ich obowiązkowych elementów jest Sekcja 12 – Informacje ekologiczne, zawierająca dane niezbędne do oceny wpływu produktów chemicznych na środowisko.
Sekcja 12 karty charakterystyki przedstawia informacje o oddziaływaniu substancji lub mieszaniny na środowisko. Obejmuje takie aspekty jak:
Celem tej sekcji jest ułatwienie oceny ryzyka środowiskowego związanego z użytkowaniem i utylizacją produktu chemicznego.
Zgodnie z załącznikiem II rozporządzenia REACH (rozporządzenie 2020/878/EU), Sekcja 12 karty charakterystyki powinna zawierać następujące podsekcje:
🔹 12.1 Toksyczność
Wyniki badań toksyczności środowiskowej – dla ryb, skorupiaków, glonów, a także ewentualnie dla mikro- i makroorganizmów glebowych oraz innych organizmów istotnych dla środowiska (ptaki, pszczoły, rośliny). Dane powinny odpowiadać i potwierdzać ustaloną dla substancji klasyfikację CLP.
🔹 12.2 Trwałość i zdolność do rozkładu
Informacje o biodegradacji substancji lub odpowiednich substancji w oraz jej trwałości w środowisku wodnym i glebowym. Dane te mogą również opisywać zdolność do rozkładu poprzez inne porocesy, takie jak utlenianie lub hydroliza.
🔹 12.3 Zdolność do bioakumulacji
Podawane są wskaźniki log Kow i/lub BCF (współczynnik biokoncentracji) – ważne dla oceny długoterminowego ryzyka ekologicznego.
🔹 12.4 Mobilność w glebie
Opis zdolności substancji do przemieszczania się w środowisku – w tym adsorpcja i potencjał migracji w wodach gruntowych, dane dotyczące wymywania czy napięcie powierzchniowe.
🔹 12.5 Wyniki oceny właściwości PBT i vPvB
Informacja, czy substancja spełnia kryteria oceny dla substancji PBT lub vPvB.
🔹 12.6 Właściwości zaburzające funkcjonowanie układu hormonalnego
Nowy obowiązek od 2023 r. – należy wskazać znane dane w odniesieniu do właściwości substancji zaburzających funkcjonowanie układu hormonalnego.
🔹 12.7 Inne szkodliwe skutki działania
Inne znane oddziaływania na środowisko, np. wpływ na globalne ocieplenie, zakwaszenie gleby czy zdolność do rozkładu ozonu.
✅ Dostawcy substancji i mieszanin muszą zebrać i przedstawić aktualne dane toksykologiczne i środowiskowe – także z literatury naukowej i baz danych.
✅ Informacje zawarte w Sekcji 12 karty charakterystyki muszą być spójne z klasyfikacją CLP.
✅ Jeśli dane są niedostępne, należy to wyraźnie zaznaczyć i wskazać przyczynę ich braku.
Zawarte w tej sekcji wartości, takie jak LC50 czy EC50, mają bezpośredni wpływ na klasyfikację substancji zgodnie z przepisami CLP. Pozostałe dane są niezbędne przy ocenie ryzyka dla środowiska, doborze środków postępowania oraz decyzjach o metodach utylizacji.
Prawidłowo wypełniona Sekcja 12 karty charakterystyki to nie tylko obowiązek prawny, ale i istotny element odpowiedzialności środowiskowej firm wprowadzających chemikalia do obrotu.